Γιατί Οι Εργαζόμενοι Σιωπούν Μπροστά σε Προβλήματα που Μόλις Διαφαίνονται

Σε κάθε οργανισμό, απειλές και προβλήματα κάνουν την εμφάνισή τους είτε ξαφνικά είτε μέσα από λεπτές και δύσκολα διαχειρίσιμες ενδείξεις. Οι ξεκάθαρες απειλές – όπως ένα σύστημα που βγάζει συναγερμό ή μια βλάβη που δεν αφήνει περιθώριο αμφιβολίας – οδηγούν σε άμεση αντίδραση. Το πρόβλημα εντοπίζεται, αξιολογείται, και ακολουθείται από τις κατάλληλες ενέργειες.

Τι συμβαίνει όμως όταν η απειλή είναι ασαφής; Όταν τα σημάδια είναι ήπια, ασυνήθιστα και επιδέχονται πολλαπλές ερμηνείες;

Η Φύση των Ασαφών Απειλών 

Οι ασαφείς απειλές χαρακτηρίζονται από τρεις βασικές ιδιότητες: είναι σύνθετες, απρόβλεπτες και συχνά χωρίς προηγούμενο. Αυτό σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι δυσκολεύονται να κατανοήσουν αν πρόκειται για πραγματικό κίνδυνο ή για προσωρινή ανωμαλία. Ταυτόχρονα, οι συνέπειες είναι δύσκολο να εκτιμηθούν και σπανίως υπάρχει παρελθόν για να καθοδηγήσει την αντίδραση.

Αυτός ο βαθμός αβεβαιότητας έχει μια αναπάντεχη συνέπεια: όσο πιο ασαφής είναι η απειλή, τόσο περισσότερο σιωπούν οι εργαζόμενοι. Κι αυτό ακριβώς είναι το επικίνδυνο.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ

Η Παράδοξη Σιωπή των Εργαζομένων 

Ενώ θα περίμενε κανείς ότι η εμφάνιση έστω και αμυδρών ενδείξεων κινδύνου θα κινητοποιούσε την ομάδα, η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Όταν οι ενδείξεις δεν είναι ξεκάθαρες, πολλοί εργαζόμενοι θεωρούν ότι δεν είναι δική τους δουλειά να ερμηνεύσουν το τι συμβαίνει. Αντί να αναλύσουν ή να αναφέρουν το ζήτημα, τείνουν να περιμένουν από την ηγεσία να δώσει την κατεύθυνση.

Η στάση αυτή έχει εξήγηση: σε περιβάλλοντα με υψηλές απαιτήσεις και πολλαπλές ευθύνες, οι εργαζόμενοι επιλέγουν να δώσουν προτεραιότητα σε πιο "χειροπιαστά" καθήκοντα. Ταυτόχρονα, η κλασική εταιρική δομή καλλιεργεί την αντίληψη ότι η ανάλυση και η κρίση ανήκουν στη διοίκηση – οι υπάλληλοι πρέπει να εκτελούν, όχι να αμφισβητούν.

Όμως, σε περιπτώσεις όπως αυτή, η σιωπή γίνεται επικίνδυνη. Όσο η απειλή εξελίσσεται κάτω από τη ραντάρ της ηγεσίας, χάνεται πολύτιμος χρόνος πρόληψης ή περιορισμού της ζημιάς.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ (HR)

Τι Μπορούν να Κάνουν οι Οργανισμοί 

Η αντιμετώπιση ασαφών απειλών απαιτεί αλλαγή κουλτούρας σε όλα τα επίπεδα:

1. Οργανωτική Κουλτούρα Επαγρύπνησης 

Οι εταιρείες οφείλουν να ενθαρρύνουν μια στάση “διαρκούς υποψίας”. Το παραμικρό λάθος ή ανωμαλία δεν πρέπει να θεωρείται ασήμαντο. Η Toyota, για παράδειγμα, εφαρμόζει το σύστημα andon, όπου κάθε εργαζόμενος έχει δικαίωμα να σταματήσει τη γραμμή παραγωγής αν αντιληφθεί πρόβλημα – χωρίς να φοβάται επιπτώσεις.

2. Εκπαίδευση σε Προσομοιώσεις και Δοκιμές 

Η προετοιμασία μέσα από σενάρια ασάφειας μπορεί να ενδυναμώσει τους εργαζομένους να αναγνωρίζουν και να δρουν έγκαιρα. Η Netflix, για παράδειγμα, εφαρμόζει το Chaos Engineering: δημιουργεί τεχνητές βλάβες στο σύστημά της για να μετρήσει αντοχές και αντανακλαστικά.

3. Ενίσχυση του Θάρρους να Αμφισβητείς 

Οι εργαζόμενοι πρέπει να ενθαρρύνονται να εκφράζουν αμφιβολίες και να επιμένουν όταν αισθάνονται ότι κάτι δεν πάει καλά. Η NVIDIA, για παράδειγμα, προωθεί την “πνευματική εντιμότητα”: την υποχρέωση να εκφράζεις ειλικρινά τις απόψεις σου, ακόμα κι αν αφορούν αποφάσεις της ηγεσίας.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ

Το Μήνυμα Είναι Ξεκάθαρο 

Σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό περιβάλλον, η ικανότητα να ανιχνεύονται και να αντιμετωπίζονται ασαφείς απειλές πριν αυτές εξελιχθούν σε κρίσεις είναι κρίσιμη. Και αυτή η ικανότητα δεν πρέπει να ανήκει μόνο στην κορυφή της ιεραρχίας. Αντίθετα, πρέπει να είναι κατανεμημένη σε όλους τους ανθρώπους της επιχείρησης – από τον εργαζόμενο στη βάρδια, μέχρι τον διευθυντή στρατηγικής.

Η πρόληψη δεν είναι έργο της τύχης, αλλά της συμμετοχής. Όταν οι επιχειρήσεις μετατρέπουν τη σιωπή σε φωνή και την απάθεια σε ευθύνη, τότε χτίζουν έναν οργανισμό που δεν φοβάται την ασάφεια – αλλά την αντιμετωπίζει ως πηγή ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος.