Το «Gen Z Stare»: Μια Απλή Ματιά ή Σύμπτωμα Βαθύτερης Κοινωνικής Αλλαγής;

Το TikTok βρίθει από βίντεο που σχολιάζουν το λεγόμενο «Gen Z Stare», ένα φαινόμενο που έχει διχάσει γενιές και έχει ανοίξει συζητήσεις για τον τρόπο επικοινωνίας των νεότερων εργαζομένων. Πρόκειται για το χαρακτηριστικό, ανέκφραστο βλέμμα που, σύμφωνα με πολλούς millennials, συναντούν συχνά σε υπαλλήλους ή συνεργάτες της Γενιάς Ζ. Όμως, πίσω από αυτήν την –κατά τα φαινόμενα– απλή συμπεριφορά κρύβονται κοινωνικές, πολιτισμικές και εργασιακές δυναμικές που αξίζει να εξεταστούν.

Τι είναι στην πραγματικότητα το «Gen Z Stare»; 

Η τάση ξεκίνησε από το TikTok, όπου χρήστες αναπαριστούν σκηνές σε καφετέριες ή καταστήματα, με Gen Z υπαλλήλους να κοιτούν τους πελάτες με διάπλατα μάτια και ανέκφραστο πρόσωπο, πολλές φορές χωρίς να μιλούν. Το hashtag #genzstare έχει συγκεντρώσει χιλιάδες βίντεο και εκατομμύρια προβολές.

Για τους επικριτές, το βλέμμα αυτό αντικατοπτρίζει έλλειψη επικοινωνιακών δεξιοτήτων και κοινωνικής ευγένειας, ενώ κάποιοι το θεωρούν ακόμη και αγένεια. Άλλοι, ωστόσο, υποστηρίζουν ότι είναι απλώς ένας τρόπος παύσης και επεξεργασίας πληροφοριών πριν από την απάντηση ή μια φυσική αντίδραση στην υπερβολική κοινωνική πίεση στον χώρο εργασίας.

Ένα χάσμα γενεών με πολλές ερμηνείες 

Το φαινόμενο δεν θα είχε προκαλέσει τόση ένταση αν δεν τροφοδοτούσε το ήδη υπάρχον χάσμα γενεών στην εργασία. Οι millennials επικρίνουν τη Γενιά Ζ για «αδιαφορία», όπως παλαιότερα είχαν επικριθεί οι ίδιοι για τη δική τους «millennial pause». Από την άλλη, πολλοί νέοι δηλώνουν ότι το βλέμμα τους είναι συχνά αντίδραση σε παράλογες απαιτήσεις πελατών ή απλά σε «ανούσιες κοινωνικές συμβάσεις» που δεν θεωρούν απαραίτητες.

Κάποιοι Gen Zers σχολιάζουν μάλιστα σαρκαστικά: «Δεν είναι stare, είναι απλώς η αντίδρασή μας στην ανοησία». Η αλήθεια ίσως βρίσκεται κάπου στη μέση: η αυξημένη χρήση της τεχνολογίας και η πανδημία COVID-19 έχουν μειώσει τις φυσικές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, δημιουργώντας μια γενιά που προτιμά την άμεση, ψηφιακή επικοινωνία αντί για τυπικές εκφράσεις ευγένειας.

Η πανδημία και οι κοινωνικές δεξιότητες 

Η πανδημία φαίνεται να έχει παίξει σημαντικό ρόλο. Οι νεότεροι πέρασαν κρίσιμα χρόνια κοινωνικοποίησης πίσω από οθόνες, με περιορισμένες ευκαιρίες για διαπροσωπική επικοινωνία. Το αποτέλεσμα; Αυξημένο κοινωνικό άγχος και αμηχανία σε καταστάσεις που απαιτούν αυθόρμητες αντιδράσεις.

Σύμφωνα με ψυχολόγους εργασιακής συμπεριφοράς, η Γενιά Ζ δεν είναι λιγότερο ευγενική, αλλά πιο προσεκτική στις συναισθηματικές της επενδύσεις. Προτιμά την αυθεντικότητα από τις τυπικότητες και απορρίπτει την «ψεύτικη ευγένεια» που συνδέεται με παραδοσιακές αντιλήψεις εξυπηρέτησης.

Τι σημαίνει αυτό για την εργασία και την ηγεσία; 

Για τους εργοδότες και τους ηγέτες ομάδων, το «Gen Z Stare» δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως «πρόβλημα συμπεριφοράς», αλλά ως ευκαιρία κατανόησης των νέων προτεραιοτήτων στην αγορά εργασίας. Οι Gen Zers εκτιμούν την ισορροπία ζωής, την ψυχική υγεία και τη διαφάνεια στις επαγγελματικές σχέσεις. Αντί να απαιτούν τυποποιημένες κοινωνικές εκφράσεις, οι επιχειρήσεις μπορούν να επενδύσουν σε προγράμματα ανάπτυξης soft skills, προσαρμοσμένα στις ανάγκες της νέας γενιάς.

Εξάλλου, η ίδια γενιά έχει φέρει και θετικές αλλαγές: πλήρη ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης στην εργασία, ταχύτητα προσαρμογής σε νέα εργαλεία και ισχυρή προσήλωση σε αξίες βιωσιμότητας και δικαιοσύνης.

Πολιτισμική αλλαγή ή παρεξήγηση; 

Ίσως τελικά το «Gen Z Stare» να μην είναι τίποτε περισσότερο από έναν καθρέφτη των πολιτισμικών αλλαγών. Εκεί όπου οι παλαιότερες γενιές βλέπουν αμηχανία ή αγένεια, οι νεότεροι βλέπουν απλότητα και αυθεντικότητα. Και αν κάτι μας διδάσκει αυτό το viral φαινόμενο, είναι ότι η πραγματική πρόκληση δεν είναι να αλλάξουμε το βλέμμα της Γενιάς Ζ, αλλά να μάθουμε να διαβάζουμε τις νέες, πιο αυθεντικές μορφές επικοινωνίας.