Οι «κρυμμένες πεποιθήσεις» που σαμποτάρουν την ηγεσία μας – και πώς να τις ξεπεράσουμε

Στην πορεία της επαγγελματικής μας ζωής, συχνά αποδίδουμε καθυστερήσεις, αποτυχίες ή αδιέξοδα σε εξωτερικούς παράγοντες: στον φόρτο εργασίας, στους συνεργάτες, στους προϊσταμένους. Σπανιότερα, στρέφουμε το βλέμμα προς τα μέσα, εκεί όπου κρύβονται βαθιά ριζωμένες πεποιθήσεις που καθορίζουν υποσυνείδητα τις συμπεριφορές μας. Αυτές οι «κρυμμένες πεποιθήσεις» είναι ίσως το πιο υποτιμημένο εμπόδιο για την προσωπική και επαγγελματική μας εξέλιξη.

Η Muriel Wilkins, καταξιωμένη executive coach με εμπειρία δεκαετιών, εστιάζει σε αυτό ακριβώς το ζήτημα στο βιβλίο της Leadership Unblocked, παρουσιάζοντας έναν καθρέφτη στον οποίο πολλοί ηγέτες αναγνωρίζουν, έστω και με δυσκολία, τον εαυτό τους.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ MANAGEMENT & LEADERSHIP

Τι είναι οι «κρυμμένοι αναστολείς» και πώς λειτουργούν;

Πρόκειται για εσωτερικές πεποιθήσεις που δεν έχουμε συνειδητοποιήσει, αλλά κατευθύνουν τις επιλογές μας. Για παράδειγμα, η φράση «Πρέπει να γίνει τώρα» ακούγεται σαν ένδειξη αποτελεσματικότητας. Στην πραγματικότητα, όμως, μπορεί να αντικατοπτρίζει μια βαθύτερη ανάγκη για επιβεβαίωση μέσω συνεχούς υπερπαραγωγικότητας —μια συνήθεια που οδηγεί εύκολα στην εξάντληση και την απώλεια εστίασης σε ό,τι είναι πραγματικά σημαντικό.

Παρόμοια, η πεποίθηση «Ξέρω ότι έχω δίκιο» ενδέχεται να βασίζεται σε χρόνια αναγνώρισης και επιβράβευσης για την ορθότητα των απόψεων. Ωστόσο, μπορεί να απομονώνει έναν ηγέτη από τους άλλους, να δημιουργεί συναισθήματα υποτίμησης στους συνεργάτες του και τελικά να υπονομεύει τη συλλογικότητα που απαιτεί η σύγχρονη ηγεσία.

Από την αυτογνωσία στην ηγετική ωριμότητα

Η συνειδητοποίηση αυτών των «αναστολέων» είναι το πρώτο, κρίσιμο βήμα. Όπως εξηγεί η Wilkins, η αλλαγή δεν σημαίνει απαραίτητα να εγκαταλείψουμε τις παλιές μας πεποιθήσεις, αλλά να αποκτήσουμε ευελιξία: να ξέρουμε πότε μας εξυπηρετούν και πότε χρειάζεται να τις επαναπροσδιορίσουμε. Αυτό που σε μια φάση καριέρας είναι αρετή, μπορεί στην επόμενη να γίνει εμπόδιο.

Το κλειδί είναι η ερώτηση: «Τι χρειάζομαι να πιστέψω για να επιτύχω αυτό που θέλω σήμερα;» Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση δεν έρχεται εύκολα, ούτε γρήγορα. Απαιτεί ενδοσκόπηση, προθυμία για αλλαγή και, συχνά, υποστήριξη από τρίτους.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Η σημασία του περιβάλλοντος και του παραδείγματος

Όμως, η αλλαγή δεν αφορά μόνο το άτομο. Στον οργανωσιακό χώρο, οι πεποιθήσεις αυτές είναι συχνά συλλογικές. Παράδειγμα: η υπερβολική εξάρτηση από συναντήσεις. Πίσω από αυτή την πρακτική συχνά κρύβεται η δυσκολία να εμπιστευτούμε την κρίση των συνεργατών μας ή η πεποίθηση ότι η παρουσία μας είναι απαραίτητη για κάθε απόφαση.

Η Wilkins προτείνει μια στρατηγική προσέγγιση: πρώτα ο καθορισμός του επιθυμητού αποτελέσματος (π.χ. λιγότερες, πιο ουσιαστικές συναντήσεις), έπειτα ο εντοπισμός των υποκείμενων πεποιθήσεων που εμποδίζουν την αλλαγή (π.χ. έλλειψη εμπιστοσύνης), και τέλος η προσαρμογή της συμπεριφοράς.

Η ουσία είναι ότι η ηγεσία ξεκινά με το παράδειγμα. Όταν ένας ηγέτης δείχνει ανοιχτά ότι εργάζεται για να ξεπεράσει τους προσωπικούς του περιορισμούς, τότε και οι υπόλοιποι αποκτούν το δικαίωμα και την έμπνευση να κάνουν το ίδιο.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ESG

Το προσωπικό στοίχημα κάθε ηγέτη

Σε έναν κόσμο που απαιτεί προσαρμοστικότητα, συλλογικότητα και συναισθηματική νοημοσύνη, η υπέρβαση των «κρυμμένων αναστολέων» είναι περισσότερο ανάγκη παρά επιλογή. Δεν πρόκειται για αδυναμίες αλλά για βαθιά εδραιωμένες στρατηγικές επιβίωσης που πρέπει να μετασχηματιστούν.

Η ουσιαστική ηγεσία δεν είναι τεχνική, είναι στάση ζωής —και ξεκινά από την ειλικρινή ερώτηση: Ποια πεποίθησή μου με κρατά πίσω και είμαι έτοιμος να την αμφισβητήσω;