Οι Επιχειρήσεις Θεωρούν ότι οι Εργαζόμενοι είναι Ενθουσιασμένοι με το AI. Έχουν Λάθος!!

Τα τελευταία δύο χρόνια, η τεχνητή νοημοσύνη έχει μετατραπεί στο νέο «ιερό δισκοπότηρο» της επιχειρηματικής στρατηγικής. Διοικήσεις επενδύουν δισεκατομμύρια, ανακοινώνουν φιλόδοξα πλάνα ψηφιακού μετασχηματισμού και μιλούν για «ενθουσιασμό» των εργαζομένων μπροστά στις δυνατότητες της AI. Όμως η εικόνα από κάτω προς τα πάνω είναι πολύ διαφορετική: εκεί όπου οι ηγεσίες βλέπουν ευκαιρίες, πολλοί εργαζόμενοι βλέπουν ασάφεια, άγχος και κίνδυνο για το μέλλον τους.

Έρευνες σε μεγάλους οργανισμούς δείχνουν μια εντυπωσιακή απόκλιση αντιλήψεων. Η πλειονότητα των ανώτερων στελεχών είναι πεπεισμένη ότι οι άνθρωποί τους είναι θετικοί και έτοιμοι να αγκαλιάσουν τα εργαλεία AI. Όταν όμως ρωτάς τους ίδιους τους εργαζόμενους «στην πρώτη γραμμή», το ποσοστό του πραγματικού ενθουσιασμού πέφτει δραματικά. Στην πράξη, ένας σημαντικός αριθμός δηλώνει περισσότερο φόβο, αντίσταση ή αβεβαιότητα, παρά ενθουσιασμό.

Αυτή η απόσταση δεν αφορά μόνο την τεχνητή νοημοσύνη. Συνδέεται με ένα ευρύτερο φαινόμενο: πολλοί ηγέτες πιστεύουν ότι οι οργανισμοί τους είναι «ανθρωποκεντρικοί», ενώ οι ίδιοι οι εργαζόμενοι δεν συμμερίζονται αυτή την άποψη. Όταν ρωτώνται τα διοικητικά στελέχη, ένα πολύ μεγάλο ποσοστό δηλώνει ότι «ακούμε τη φωνή των ανθρώπων μας». Όταν ρωτάς τους ανθρώπους αυτούς, λιγότερο από το ένα τρίτο συμφωνεί.

Κι όμως, τα δεδομένα δείχνουν κάτι πολύ ενδιαφέρον: οι οργανισμοί που είναι πραγματικά ανθρωποκεντρικοί έχουν πολλαπλάσιες πιθανότητες να πετύχουν στον ψηφιακό μετασχηματισμό και ειδικά στην αξιοποίηση της AI. Δεν είναι σύμπτωση. Όπου οι εργαζόμενοι νιώθουν ότι τους ακούνε, τους εξηγούν, τους εκπαιδεύουν και τους εμπλέκουν, η τεχνολογία προχωρά πιο γρήγορα και πιο ουσιαστικά.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ

Το χάσμα αντίληψης μέσα στην ίδια εταιρεία

Σε επίπεδο συναισθημάτων, η εικόνα είναι αποκαλυπτική. Στελέχη υψηλής βαθμίδας δηλώνουν κυρίως θετικά συναισθήματα για την AI – αισιοδοξία, περιέργεια, αίσθηση ενδυνάμωσης. Οι εργαζόμενοι πρώτης γραμμής, αντίθετα, αναφέρουν πολύ συχνότερα άγχος, φόβο απώλειας εργασίας, αίσθηση ότι «κάτι αλλάζει χωρίς να μας ρωτούν».

Παρόμοιο χάσμα καταγράφεται και γύρω από την ενημέρωση. Όσο πιο ψηλά στην ιεραρχία βρίσκεται κάποιος, τόσο πιο σίγουρος είναι ότι «όλοι ξέρουν ποια είναι η στρατηγική μας για την AI». Όσο πιο κοντά στην καθημερινή δουλειά, τόσο πιο συχνά ακούγεται το «δεν μας έχουν εξηγήσει τίποτα συγκεκριμένο».

Το ίδιο ισχύει και για τη συμμετοχή στις αποφάσεις. Οι διοικήσεις θεωρούν ότι οι απόψεις των εργαζομένων λαμβάνονται υπόψη. Στην πραγματικότητα, πολλοί αναφέρουν ότι απλώς ενημερώνονται για αποφάσεις που έχουν ήδη ληφθεί.

Γιατί η ανθρωποκεντρική προσέγγιση είναι κλειδί για την AI

Οι πιο ώριμοι οργανισμοί ως προς την AI έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: δεν ξεκινούν από την τεχνολογία, αλλά από τον άνθρωπο. Αντιμετωπίζουν την τεχνητή νοημοσύνη όχι μόνο ως εργαλείο αύξησης παραγωγικότητας, αλλά ως μέσο για να γίνει η δουλειά πιο ενδιαφέρουσα, πιο ασφαλής, πιο βιώσιμη μακροπρόθεσμα.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ MARKETING, ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΠΕΛΑΤΩΝ

Σε τέτοιους οργανισμούς:

• Οι εργαζόμενοι ενημερώνονται συχνά και συγκεκριμένα για το πώς, πού και γιατί θα χρησιμοποιηθεί η AI.
• Υπάρχει ανοιχτός διάλογος για τον πιθανό αντίκτυπο σε ρόλους και αρμοδιότητες.
• Οι ίδιοι οι εργαζόμενοι συμμετέχουν στον σχεδιασμό λύσεων, δοκιμάζουν πιλοτικά εργαλεία, δίνουν ανατροφοδότηση και βλέπουν ότι οι απόψεις τους αξιοποιούνται.

Τα αποτελέσματα είναι μετρήσιμα: υψηλότερη εμπιστοσύνη, ταχύτερη υιοθέτηση εργαλείων, καλύτερη απόδοση και –το σημαντικότερο– μεγαλύτερη διάθεση παραμονής στον οργανισμό. Οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να δηλώσουν ότι νιώθουν κινητοποιημένοι, ότι βλέπουν μέλλον στην εταιρεία και ότι η γενικότερη ψυχολογία είναι καλύτερη σε σχέση με τον ανταγωνισμό.

Όχι! Δεν είναι όλοι οι εργαζόμενοι το ίδιο

Ένα ακόμη κρίσιμο στοιχείο: δεν αντιδρούν όλοι οι εργαζόμενοι με τον ίδιο τρόπο στην AI. Άλλες ανάγκες έχει κάποιος που βλέπει τον ρόλο του ως μακροχρόνιο «σπίτι» και άλλες ένας εργαζόμενος που βλέπει τη σημερινή θέση ως σκαλοπάτι για την επόμενη. Οι μελέτες δείχνουν ότι στρατηγικές «ένα μέγεθος για όλους» αποτυγχάνουν.

Οι οργανισμοί που προχωρούν πιο ώριμα τμηματοποιούν το ανθρώπινο δυναμικό τους, χαρτογραφούν κίνητρα και φόβους ανά ομάδα και προσαρμόζουν την επικοινωνία, την εκπαίδευση και τις ευκαιρίες ανάπτυξης ανάλογα. Για κάποιους, το ζητούμενο είναι η εξασφάλιση ότι δεν θα χαθεί το «νόημα» της δουλειάς τους. Για άλλους, το πώς θα αξιοποιήσουν την AI ώστε να ανεβούν γρηγορότερα στο επόμενο βήμα.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ SOFT SKILLS

Από τις εντολές στη συν-δημιουργία

Το μήνυμα που προκύπτει είναι ξεκάθαρο: η επιτυχία στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης δεν κρίνεται μόνο από τα μοντέλα και τα δεδομένα, αλλά από το πόσο ανθρώπινος είναι ο τρόπος που τα εισάγουμε. Οι οργανισμοί που επιβάλλουν εργαλεία «από πάνω προς τα κάτω» συναντούν αντίσταση, παθητική συμμόρφωση και χαμηλή αξιοποίηση. Όσοι επενδύουν σε διάλογο, ακρόαση, πειραματισμό μαζί με τους εργαζομένους, χτίζουν πραγματική δέσμευση.

Η ουσία είναι απλή αλλά καθόλου εύκολη: η AI μπορεί να αλλάξει ριζικά τις επιχειρήσεις, όμως δεν θα αποδώσει χωρίς εμπιστοσύνη, διαφάνεια και συμμετοχή. Το μέλλον της τεχνητής νοημοσύνης στις επιχειρήσεις δεν είναι μόνο θέμα πιο «έξυπνων» μηχανών, αλλά πιο ανθρώπινων οργανισμών. Οι εταιρείες που θα το καταλάβουν πρώτες, θα είναι και αυτές που θα αξιοποιήσουν πραγματικά το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της AI.