Η 'Καλή Επιχείρηση': Όταν Ηθική, Περιβάλλον και Κερδοφορία Συνευρίσκονται

Τα τελευταία χρόνια, ακούγεται συχνά ότι οι CEOs «δεν μπορούν πια» να πάρουν θαρραλέες αποφάσεις για τη βιωσιμότητα, επειδή δέχονται πολιτική και κοινωνική πίεση, κυρίως στις ΗΠΑ. Κι όμως, η πραγματικότητα δείχνει ότι όταν υπάρχει ξεκάθαρη αποστολή, σταθερή ιδιοκτησία και συνέπεια, οι επιχειρήσεις μπορούν όχι μόνο να είναι κερδοφόρες, αλλά και να λειτουργούν ως πραγματική δύναμη καλού.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση μιας από τις μεγαλύτερες οικογενειακές εταιρείες παγκοσμίως, γνωστής για τα προϊόντα διατροφής και φροντίδας ζώων συντροφιάς που διαθέτει σε δεκάδες χώρες. Η εταιρεία αυτή έχει θέσει φιλόδοξους στόχους για το κλίμα: μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 50% μέχρι το 2030 και επίτευξη net zero μέχρι το 2050, χωρίς να θυσιάζει την ανάπτυξη.

Μακροπρόθεσμη ματιά, όχι μόνο το επόμενο τρίμηνο

Το γεγονός ότι η εταιρεία παραμένει οικογενειακή της δίνει ένα σημαντικό πλεονέκτημα: μπορεί να σκέφτεται σε ορίζοντα γενεών και όχι μόνο σε τριμηνιαία αποτελέσματα. Αυτό δεν σημαίνει ότι αγνοεί την κερδοφορία ή τις απαιτήσεις της αγοράς. Αντίθετα, έχει διαμορφώσει ένα είδος «πυξίδας με τέσσερις κατευθύνσεις»:

• Ανάπτυξη
• Υγιές οικονομικό αποτέλεσμα
• Φήμη και αξιοπιστία
• Θετικό αποτύπωμα στην κοινωνία και στο περιβάλλον

Οι μέτοχοι έχουν ξεκαθαρίσει ότι όλα τα παραπάνω είναι εξίσου κρίσιμα. Δεν υπάρχει «είτε κερδίζουμε χρήματα είτε κάνουμε το σωστό». Ο στόχος είναι και τα δύο.

Χαρακτηριστικό: ένα μεγάλο ποσοστό της αμοιβής του CEO και χιλιάδων στελεχών συνδέεται με μη χρηματοοικονομικούς δείκτες, όπως η μείωση εκπομπών και η πρόοδος στη βιωσιμότητα. Με άλλα λόγια, η ηγεσία δεν «χειροκροτεί» απλώς τη βιωσιμότητα στις ομιλίες – πληρώνεται και κρίνεται πάνω σε αυτήν.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ESG

Η δύσκολη αλήθεια του Scope 3

Το μεγαλύτερο μέρος του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της εταιρείας δεν βρίσκεται στα γραφεία και τα εργοστάσιά της, αλλά στην εφοδιαστική αλυσίδα: στις πρώτες ύλες, στις καλλιέργειες, στις ζωοτροφές, στις μεταφορές. Αυτό που οι ειδικοί ονομάζουν Scope 3.

Για να προσεγγίσει τον στόχο της, η εταιρεία δουλεύει με:

• παραγωγούς κακάο, περιορίζοντας τη σύνδεση με αποψίλωση
• αγρότες που εφαρμόζουν αναγεννητική γεωργία (αμειψισπορά, λιγότερες εισροές, βελτίωση εδαφών)
• επιστήμονες που επανασχεδιάζουν συνταγές προϊόντων (π.χ. τροφές κατοικιδίων) ώστε να συνδυάζουν υψηλή διατροφική αξία με μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα

Πρόκειται για μια πολύ πιο σύνθετη προσέγγιση από το απλό «να βάλουμε ένα πράσινο λογότυπο στη συσκευασία».

Η βιωσιμότητα ως μέρος του business plan

Ένα κρίσιμο στοιχείο είναι ότι η βιωσιμότητα δεν αντιμετωπίζεται ως «παράρτημα» της στρατηγικής, αλλά ως οργανικό της μέρος. Στις ετήσιες και μεσοπρόθεσμες αναθεωρήσεις πλάνων, η διοίκηση δεν εξετάζει μόνο πωλήσεις, κερδοφορία και επενδύσεις. Συζητά με την ίδια σοβαρότητα:

• πόσο έχει προχωρήσει η μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας,
• πόσα εργοστάσια είναι «zero waste to landfill»,
• σε πόσα στρέμματα εφαρμόζονται πρακτικές αναγεννητικής γεωργίας,
• τι ποσοστό συσκευασιών είναι ανακυκλώσιμες ή επαναχρησιμοποιήσιμες.

Έτσι, η συζήτηση για το «πόσο κερδίζουμε» βρίσκεται στο ίδιο τραπέζι με το «πώς επηρεάζουμε τον πλανήτη και την κοινωνία».

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ MANAGEMENT & LEADERSHIP

Ηθική, κέρδος και καταναλωτής του αύριο

Μια εύλογη ένσταση είναι: «Μήπως όλα αυτά κοστίζουν πάρα πολύ;». Ναι, σε πολλές περιπτώσεις το αρχικό κόστος είναι υψηλότερο. Η εταιρεία επενδύει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια ετησίως σε δράσεις βιωσιμότητας, χρήματα που κάλλιστα θα μπορούσαν να κατευθυνθούν σε διαφήμιση ή βραχυπρόθεσμη ανάπτυξη.

Όμως η διοίκηση υποστηρίζει ότι:

• στο βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, οι επενδύσεις αυτές μπορεί να πιέζουν τα περιθώρια κέρδους,
• στο μακροπρόθεσμο, οι καταναλωτές θα επιλέγουν όλο και περισσότερο μάρκες που θεωρούν υπεύθυνες και αξιόπιστες.

Και, πράγματι, μεγάλο μέρος της ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια προέρχεται από προϊόντα που ενσωματώνουν πιο «καθαρή» παραγωγή, καλύτερη συσκευασία και πιο υπεύθυνες πρώτες ύλες.

Η νέα γενιά εργαζομένων ζητά νόημα

Ένα ενδιαφέρον εύρημα είναι ότι οι πιο ένθερμοι υποστηρικτές της βιώσιμης στρατηγικής είναι οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, ειδικά οι νεότεροι.

Ελάχιστοι ενθουσιάζονται όταν ακούν για «περικοπές κόστους», αλλά όταν η διοίκηση μιλά για:

• μείωση πλαστικού,
• προστασία οικοσυστημάτων,
• βελτίωση των συνθηκών παραγωγών κακάο ή κτηνοτρόφων,

τότε «σηκώνονται χέρια» και άνθρωποι ζητούν να εμπλακούν σε σχετικά projects.

Έτσι, η εταιρεία δεν κερδίζει μόνο σε εικόνα προς τα έξω, αλλά και σε δέσμευση και διακράτηση ταλέντου.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ

Ηγεσία με πυξίδα αξιών

Τέλος, ο ρόλος του ηγέτη σε ένα τέτοιο πλαίσιο δεν είναι απλώς να υπογράφει στόχους. Χρειάζεται:

• προσωπική μάθηση και περιέργεια για τον κόσμο,
• ενσυναίσθηση προς εργαζομένους και κοινωνίες,
• αυτογνωσία, ώστε να διαχειρίζεται δύσκολες συζητήσεις για πολιτικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές εντάσεις.

Οι επιχειρήσεις που βλέπουν τον εαυτό τους ως δύναμη καλού, και το αποδεικνύουν με πράξεις, δεν κάνουν απλώς «καλό PR». Χτίζουν ανθεκτικότητα, εμπιστοσύνη και βιώσιμη ανάπτυξη για το μέλλον.