Η Δύναμη του Storytelling

Σε περιόδους αλλαγής, οι περισσότεροι οργανισμοί επενδύουν αμέτρητες ώρες στον εντοπισμό προβλημάτων, στη συλλογή δεδομένων και στη διαμόρφωση στρατηγικών λύσεων. Κι όμως, πολλές μεταρρυθμίσεις αποτυγχάνουν όχι λόγω κακού σχεδιασμού, αλλά επειδή οι άνθρωποι δεν νιώθουν το όραμα. Η αλλαγή δεν είναι απλώς ένα τεχνικό έργο — είναι μια συναισθηματική μετάβαση. Και το πιο ισχυρό εργαλείο ενός ηγέτη για να τη διευκολύνει είναι μια καλά δομημένη ιστορία.

Η αφήγηση δεν είναι προνόμιο των συγγραφέων· είναι μια πράξη ηγεσίας. Έρευνες δείχνουν ότι οι άνθρωποι συνδέονται βαθύτερα με αφηγήσεις παρά με δεδομένα. Όπως έγραψε η ανθρωπολόγος Mary Catherine Bateson, «το είδος μας σκέφτεται με μεταφορές και μαθαίνει μέσα από ιστορίες». Όταν οι ηγέτες χρησιμοποιούν το storytelling σωστά, δεν απλώς εξηγούν γιατί χρειάζεται η αλλαγή, αλλά βοηθούν τους ανθρώπους να φανταστούν πώς θα μοιάζει το μέλλον.

1. Κατανόησε βαθιά, εξήγησε απλά

Η πιο πειστική επικοινωνία είναι εκείνη που απλοποιεί χωρίς να υποβαθμίζει. Ο ηγέτης που γνωρίζει την ουσία της αλλαγής του μπορεί να την περιγράψει με σαφήνεια, χωρίς περίπλοκη ορολογία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο μετασχηματισμός της T-Mobile. Ο CEO John Legere, το 2012, συνειδητοποίησε μέσα από απλές ακροάσεις πελατών ότι ο κόσμος «μισούσε» την εμπειρία τηλεφωνίας. Από αυτή την επίγνωση γεννήθηκε η στρατηγική uncarrier — μια λέξη που συμπύκνωνε ένα ολόκληρο αφήγημα αλλαγής. Ένα όραμα τόσο καθαρό, που μπορούσε να ειπωθεί σε μία μόνο πρόταση.

Η σαφήνεια είναι το θεμέλιο της εμπιστοσύνης. Αν χρειάζεσαι σελίδες για να εξηγήσεις το σχέδιό σου, μάλλον δεν το έχεις κατανοήσει πλήρως ακόμη.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ MANAGEMENT & LEADERSHIP

2. Τίμησε το παρελθόν, για να χτίσεις το μέλλον

Πολλοί ηγέτες, στην προσπάθειά τους να εισαγάγουν το νέο, απορρίπτουν άθελά τους όσα προϋπήρχαν. Όμως οι άνθρωποι χρειάζονται συνέχεια. Χρειάζονται τη διαβεβαίωση ότι το παρελθόν τους δεν ακυρώνεται, αλλά γίνεται θεμέλιο για το επόμενο βήμα.

Όταν ο Dara Khosrowshahi ανέλαβε την Uber το 2017, αντί να αποδομήσει τη μέχρι τότε κουλτούρα, δεσμεύτηκε να «διατηρήσει την αιχμή που έκανε την Uber δύναμη της αγοράς», αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα την ανάγκη για ηθική ανανέωση. Το κοινό του χειροκρότησε με ανακούφιση. Η ισορροπία ανάμεσα στην ειλικρίνεια και την αισιοδοξία είναι κρίσιμη. Οι άνθρωποι δεν ακολουθούν έναν ηγέτη που αποφεύγει τα δύσκολα, αλλά εκείνον που τα αναγνωρίζει με θάρρος και υπόσχεται ένα καλύτερο αύριο.

3. Διατύπωσε μια σαφή και ειλικρινή εντολή αλλαγής

Η αλλαγή χρειάζεται λόγο ύπαρξης. Το «γιατί» είναι πιο σημαντικό από το «πώς». Όταν ο Patrick Doyle ανέλαβε τα ηνία της Domino’s το 2010, τόλμησε να κάνει δημόσια αυτοκριτική: «Η πίτσα μας δεν είναι καλή». Αντί να αποκρύψει τα παράπονα των πελατών, τα προέβαλε σε τεράστιες οθόνες στην Times Square. Η τόλμη αυτή αναζωογόνησε τη μάρκα και δημιούργησε ένα νέο αφήγημα αυθεντικότητας. Η ειλικρίνεια, όταν συνδυάζεται με όραμα, παράγει εμπιστοσύνη. Κι αυτή είναι το καύσιμο κάθε μεταμόρφωσης.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ MARKETING, ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΠΕΛΑΤΩΝ

4. Σχεδίασε μια ρεαλιστική αλλά αισιόδοξη πορεία

Κανένα αφήγημα δεν είναι ολοκληρωμένο χωρίς ένα σαφές μονοπάτι προς το μέλλον. Οι επιτυχημένοι ηγέτες συνδυάζουν αυστηρότητα (δεδομένα, στόχους, δείκτες) με αισιοδοξία (πίστη, έμπνευση, προοπτική).

Η Ørsted, παλαιότερα DONG Energy, μετέτρεψε τον εαυτό της από εταιρεία ορυκτών καυσίμων σε πρωτοπόρο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Το όραμά της συνοψίστηκε σε έναν απλό δείκτη: 85/15 — 85% ενέργεια από ΑΠΕ, 15% από παραδοσιακές πηγές. Ο στόχος επετεύχθη μια δεκαετία νωρίτερα από το αναμενόμενο, χάρη στη σαφήνεια και συνέπεια του αφηγήματος.

5. Επανάλαβε, ενίσχυσε, ενσάρκωσε

Το storytelling δεν είναι καμπάνια. Είναι επανάληψη με σκοπό. Οι άνθρωποι χρειάζονται να ακούσουν το μήνυμα ξανά και ξανά μέχρι να το κάνουν δικό τους. Ο Alan Mulally, ως CEO της Ford, μιλούσε διαρκώς για το πλάνο One Ford. Ήταν τόσο επίμονος, που οι δημοσιογράφοι αστειεύονταν πως δεν είχε τίποτα καινούργιο να πει. Κι όμως, μέσα σε τέσσερα χρόνια, η εταιρεία πέρασε από την κρίση στην κερδοφορία. Η επανάληψη δημιουργεί συνέπεια — και η συνέπεια, εμπιστοσύνη.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ SOFT SKILLS

6. Οι ηγέτες «μεταδίδουν» συναισθήματα

Η αλλαγή δεν είναι μόνο λογική διαδικασία· είναι και συναισθηματική. Οι άνθρωποι ανιχνεύουν το συναίσθημα του ηγέτη τους ασυναίσθητα. Αν εκπέμπει πίστη, αισιοδοξία και ενθουσιασμό, αυτά θα μεταδοθούν. Αν δείχνει άγχος ή θυμό, το ίδιο. Η πρώην CEO της PepsiCo, Indra Nooyi, έστελνε κάθε χρόνο εκατοντάδες ευχαριστήρια γράμματα στους γονείς των στελεχών της, εκφράζοντας ευγνωμοσύνη που «μοιράστηκαν τα παιδιά τους με την εταιρεία». Μια απλή, βαθιά ανθρώπινη πράξη που ενσάρκωνε την έννοια της συναισθηματικής ηγεσίας.

Η επιτυχία κάθε οργανωτικής αλλαγής εξαρτάται τελικά από τη δύναμη της ιστορίας που τη συνοδεύει. Μια καλή στρατηγική μπορεί να πείσει το μυαλό· μια καλή ιστορία, όμως, κερδίζει την καρδιά. Και όταν οι άνθρωποι πιστέψουν συναισθηματικά σε ένα όραμα, τότε η αλλαγή παύει να είναι φόβος και γίνεται κοινό όνειρο.