Σαρωτικές Αλλαγές στον GDPR με Επίκεντρο τις Νέες Τεχνολογίες, Cookies, AI

Σημαντικές ανακατατάξεις στο ευρωπαϊκό πλαίσιο προστασίας δεδομένων φαίνεται ότι προετοιμάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ανοίγοντας μια νέα συζήτηση για την ισορροπία ανάμεσα στην καινοτομία και την ιδιωτικότητα. Ένα προσχέδιο που έχει κυκλοφορήσει ανεπίσημα σκιαγραφεί ένα φιλόδοξο πακέτο μεταρρυθμίσεων – τη λεγόμενη πρωτοβουλία «Digital Omnibus» – η οποία θα επιφέρει τροποποιήσεις στον GDPR, επαναπροσδιορίζοντας κανόνες που μέχρι σήμερα θεωρούνταν ακλόνητοι.

Στο επίκεντρο βρίσκονται δύο θεματικοί πυλώνες: η χρήση cookies παρακολούθησης και η αξιοποίηση προσωπικών δεδομένων για την εκπαίδευση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης. Εάν το προσχέδιο προχωρήσει χωρίς σημαντικές αλλαγές, ο ευρωπαϊκός ψηφιακός χάρτης θα μεταμορφωθεί, επιτρέποντας πρακτικές που μέχρι σήμερα απαιτούσαν αυστηρή συγκατάθεση των χρηστών.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Μία από τις πιο καίριες παρεμβάσεις αφορά την κατάργηση της υποχρέωσης για ρητή συγκατάθεση πριν από την εγκατάσταση μη ουσιωδών cookies. Η σημερινή διαδικασία – η οποία έχει γεμίσει το διαδίκτυο με διαδοχικά αναδυόμενα παράθυρα συγκατάθεσης – φαίνεται πως θεωρείται από την Επιτροπή αναποτελεσματική και δυσανάλογη. Στη θέση της, προτείνεται ένα σύστημα που θα επιτρέπει στους ιστότοπους να ενεργοποιούν cookies από προεπιλογή, με τους χρήστες να έχουν δικαίωμα μεταγενέστερης αντίρρησης. Η αλλαγή αυτή μετατοπίζει το βάρος από το «opt-in» στο «opt-out», ανατρέποντας μια από τις πιο χαρακτηριστικές προβλέψεις της ευρωπαϊκής πολιτικής προστασίας ιδιωτικότητας.

Παράλληλα, το νέο Άρθρο 88α που σχεδιάζεται να προστεθεί στον GDPR μεταφέρει οριστικές αρμοδιότητες από την Οδηγία ePrivacy στο ίδιο το νομοθετικό κείμενο του GDPR. Η Επιτροπή υποστηρίζει ότι η διπλή εποπτεία έχει δημιουργήσει χρόνια νομική σύγχυση και εμπόδια στη συμμόρφωση. Ωστόσο, οργανώσεις και ακτιβιστές προειδοποιούν ότι κάτω από το πέπλο της «απλούστευσης» μπορεί να κρύβεται υποχώρηση των αυστηρών κανόνων που διασφάλισαν το ευρωπαϊκό ψηφιακό μοντέλο των τελευταίων ετών.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ MARKETING, ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΠΕΛΑΤΩΝ

Ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη είναι και η πρόβλεψη που αφορά την τεχνητή νοημοσύνη. Η Επιτροπή φαίνεται έτοιμη να επιτρέψει την εκπαίδευση αλγορίθμων βασισμένων σε προσωπικά δεδομένα όταν οι εταιρείες επικαλούνται «έννομα συμφέροντα», υπό την προϋπόθεση ότι εφαρμόζονται μηχανισμοί ελαχιστοποίησης, διαφάνειας και το δικαίωμα αντίρρησης παραμένει πλήρως ενεργό. Αυτό σημαίνει πως οι επιχειρήσεις δεν θα χρειάζονται αποκλειστικά ρητή συγκατάθεση για κάθε χρήση δεδομένων στο πλαίσιο ανάπτυξης συστημάτων ΤΝ – μια απόφαση που ήδη έχει προκαλέσει αντιδράσεις σε κύκλους προστασίας δικαιωμάτων.

Ακόμη, το προσχέδιο προτείνει αναθεώρηση στη θεώρηση των «ευαίσθητων δεδομένων». Ορισμένοι τύποι πληροφοριών, που σήμερα θεωρούνται υψηλού κινδύνου λόγω της δυνατότητας εξαγωγής συμπερασμάτων για την ταυτότητα ή τα προσωπικά χαρακτηριστικά ενός ατόμου, ενδέχεται να βρεθούν εκτός αυστηρής προστασίας. Οι επικριτές φοβούνται ότι αυτό θα δώσει σε εταιρείες τη δυνατότητα να προβαίνουν σε έμμεσες αναλύσεις και προφίλ χρηστών, χωρίς να ενεργοποιούνται οι υψηλότερες ασφαλιστικές δικλείδες του GDPR.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ MANAGEMENT & LEADERSHIP

Ένα ενδιαφέρον σημείο αποτελεί η εξαίρεση που θα δοθεί στους ειδησεογραφικούς οργανισμούς. Στο πλαίσιο ενίσχυσης της βιωσιμότητας των μέσων ενημέρωσης, η Επιτροπή προτείνει να παραμείνει η υποχρέωση για ρητή συγκατάθεση όσον αφορά τα cookies, αναγνωρίζοντας τον ρόλο της στοχευμένης διαφήμισης στα έσοδα του κλάδου.

Το προσχέδιο έχει ήδη ανοίξει κύκλο έντονης διαβούλευσης. Αν και ορισμένες τεχνικές βελτιώσεις κρίνονται αναγκαίες μετά από εφτά χρόνια εφαρμογής του GDPR, πολλοί φοβούνται ότι οι αλλαγές αυτές θα μπορούσαν να μετατοπίσουν τον ευρωπαϊκό ψηφιακό προσανατολισμό από την προστασία του πολίτη προς την ευκολία των επιχειρήσεων. Το σίγουρο είναι πως, όταν η επίσημη πρόταση παρουσιαστεί, η συζήτηση για το μέλλον της ιδιωτικότητας στην Ευρώπη θα είναι πιο έντονη από ποτέ.