Η Κίνα κυριαρχεί στη Νανοτεχνολογία: Τι σημαίνει για την Παγκόσμια Ισορροπία

Η Κίνα εδραιώνει τη θέση της ως πρωταγωνιστής στη νέα βιομηχανική επανάσταση, με τις τελευταίες μετρήσεις να την κατατάσσουν πρώτη παγκοσμίως στις πατέντες νανοτεχνολογίας. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν σε λευκή βίβλο με τίτλο China Nanotechnology Industry 2025, η χώρα συγκεντρώνει το 43% του συνόλου των εγκεκριμένων πατεντών στον τομέα την τελευταία εικοσιπενταετία.

Από το 2000 έως το 2025 εγκρίθηκαν περισσότερες από 1,07 εκατομμύρια πατέντες νανοτεχνολογίας διεθνώς. Από αυτές, οι 464.000 προέρχονται από την Κίνα, ξεπερνώντας αθροιστικά τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα. Η πρωτοκαθεδρία αυτή δεν αποτελεί μεμονωμένο φαινόμενο αλλά μέρος μιας στρατηγικής που το Πεκίνο έχει χαράξει εδώ και δύο δεκαετίες: τη μετατροπή της χώρας σε ηγέτιδα δύναμη αιχμής σε τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη, οι ημιαγωγοί και η βιοτεχνολογία.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ, ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ

Τομείς εφαρμογής με υψηλή αξία

Οι πατέντες της Κίνας εστιάζουν σε κρίσιμους τομείς της παγκόσμιας οικονομίας. Οι συσκευές μικροκυκλωμάτων αποτελούν τον πυρήνα της στρατηγικής, καθώς η νανοτεχνολογία είναι καθοριστική για την κατασκευή ημιαγωγών επόμενης γενιάς. Στον κλάδο της βιοϊατρικής, οι κινεζικές ερευνητικές ομάδες αναπτύσσουν νανοσωματίδια για στοχευμένη φαρμακευτική αγωγή και πρώιμη διάγνωση ασθενειών όπως ο καρκίνος. Παράλληλα, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα νέα συνθετικά υλικά με αντοχή, ευκαμψία και εφαρμογές από την αεροδιαστημική έως την πράσινη ενέργεια.

Οι πόλεις Πεκίνο, Σανγκάη, Σεντσέν και Σούτσου λειτουργούν ως κόμβοι για την ανάπτυξη μικροκυκλωμάτων, ενώ κέντρα όπως η Γκουανγκζού έχουν ισχυρή παρουσία στη βιοϊατρική έρευνα. Τα στοιχεία αυτά υποδηλώνουν ότι η καινοτομία δεν είναι συγκεντρωμένη μόνο στην πρωτεύουσα αλλά διαχέεται σε ολόκληρη την Κίνα, με τη δημιουργία οικοσυστημάτων υψηλής τεχνολογίας που συνδέουν πανεπιστήμια, ερευνητικά ιδρύματα και βιομηχανία.

Η διεθνής διάσταση

Η παγκόσμια κοινότητα παρακολουθεί με ενδιαφέρον – αλλά και ανησυχία – την κινεζική επέλαση. Η νανοτεχνολογία θεωρείται «game changer» για την παγκόσμια οικονομία, με εφαρμογές που επηρεάζουν τόσο την καθημερινότητα όσο και την εθνική ασφάλεια. Έρευνα του ΟΟΣΑ εκτιμά ότι η αγορά νανοτεχνολογίας θα ξεπεράσει τα 125 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως έως το 2030, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επενδύσει δισεκατομμύρια ευρώ μέσω προγραμμάτων όπως το Horizon Europe για να μη μείνει πίσω.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, που διατηρούσαν για δεκαετίες την πρωτοκαθεδρία στην έρευνα, πλέον βλέπουν την Κίνα να καταγράφει υπερδιπλάσιο αριθμό πατεντών. Ωστόσο, αμερικανικές εταιρείες εξακολουθούν να κυριαρχούν στην εμπορική αξιοποίηση καινοτομιών, γεγονός που δείχνει ότι η μάχη δεν αφορά μόνο τον αριθμό πατεντών αλλά και τη μετατροπή τους σε βιώσιμα προϊόντα.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ, ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ

Η σημασία για τον υπόλοιπο κόσμο

Η κυριαρχία της Κίνας στις πατέντες νανοτεχνολογίας δεν αφορά μόνο τον ανταγωνισμό υπερδυνάμεων. Οι εξελίξεις επηρεάζουν την παγκόσμια αλυσίδα αξίας και θα καθορίσουν ποιοι θα έχουν πρόσβαση σε κρίσιμες τεχνολογίες. Για μικρές χώρες, όπως η Κύπρος και η Ελλάδα, οι οποίες επενδύουν σε καινοτομία μέσω πανεπιστημιακών ερευνητικών κέντρων, οι συνεργασίες με διεθνή δίκτυα αποκτούν ακόμη μεγαλύτερη σημασία.

Όπως τονίζουν ειδικοί της UNESCO, η νανοτεχνολογία δεν είναι μόνο ζήτημα βιομηχανικής υπεροχής αλλά και εργαλείο για την αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεων: από την καθαρή ενέργεια και την αποθήκευση υδρογόνου έως την εξουδετέρωση ρύπων και την ιατρική πρόληψη.