Η Εμπορική Συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ: Ανισορροπία, Κίνδυνοι και Προκλήσεις για την Ευρώπη

Αντιμέτωπη με μία νέα πραγματικότητα στα παγκόσμια εμπορικά δρώμενα, η Ευρωπαϊκή Ένωση καλείται να αξιολογήσει την πρόσφατη συμφωνία με τις ΗΠΑ, την οποία ειδικοί όπως ο οικονομόλογος Τάσος Γιασεμίδης χαρακτηρίζουν ετεροβαρή και ατελώς εκπαιδευμένη προς τα ευρωπαϊκά συμφέροντα. Η συμφωνία αυτή, αν και αποτρέπει την επιβολή δασμών έως και 30 %, επιφέρει σημαντικά προβλήματα και μακροπρόθεσμους κινδύνους για την Ευρώπη.

1. Δασμοί 15% αντί 30% — το «λιγότερο κακό»

Η συμφωνία επιβάλλει δασμούς στο 15 % για τα περισσότερα ευρωπαϊκά προϊόντα, όπως τα αυτοκίνητα και τα τσιπ, αποφεύγοντας όμως το 30% που είχε αρχικά απειληθεί. Αν και η επίτευξη αυτή θεωρείται ανακούφιση, οι δασμοί παραμένουν κατά τριπλάσιο ποσοστό σε σχέση με το παρελθόν (μέσος όρος ≈4,8 %).

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ & ΤΡΑΠΕΖΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

2. «Αξιοπρεπής ήττα» ή μηχανισμός ισορροπίας;

Όπως επισημαίνει ο Γιασεμίδης, η συμφωνία μοιάζει με «αξιοπρεπή ήττα» της Ευρώπης: αποφεύχθηκε το υψηλότερο ποσοστό δασμών, αλλά η ισορροπία δυνάμεων μοιάζει αποδυναμωμένη.

3. Αντιδράσεις & κριτική χωρών-μελών

Γάλοι ηγετικοί κύκλοι, όπως ο πρωθυπουργός François Bayrou, χαρακτήρισαν τη συμφωνία «μαύρη ημέρα» για την Ευρώπη, επισημαίνοντας ότι υποδεικνύει υποταγή στην αμερικανική πίεση. Αντίθετα, οι ηγέτες της Γερμανίας και της Ιταλίας την υποστήριξαν ως αναγκαίο συμβιβασμό.

4. Νέες πιέσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα

Οι επαγγελματικοί κύκλοι αναφέρουν σημάδια καθυστερήσεων αποστολών και αύξησης του κόστους λειτουργίας λόγω ρυθμίσεων στις αλυσίδες εφοδιασμού.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

5. Ισχυρό ευρώ: διπλός φόρος για την Ευρώπη

Ο ισχυρός ευρώ σε σχέση με το δολάριο επιβαρύνει την εξαγωγική ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, προσθέτοντας επιβάρυνση 10–15 % επιπλέον μέσω φόρων και συναλλαγματικών διαφορών.

6. Αμφισβητήσεις για δέσμευση επενδύσεων

Οι πολυεκατομμυριαίες δεσμεύσεις της ΕΕ για ενεργειακές προμήθειες ($750 δισ.), επενδύσεις ($600 δισ.) και εξοπλιστικά προγράμματα θεωρούνται μη δεσμευτικές και ασαφείς.

7. Ανισότητα στα μέτρα δασμών

Οι νέοι δασμοί επηρεάζουν σχεδόν αποκλειστικά ευρωπαϊκά προϊόντα προς τις ΗΠΑ (π.χ. χάλυβα, τσιπ, φάρμακα), ενώ οι αμερικανικές εξαγωγές προς την ΕΕ απολαμβάνουν μηδενικά ή χαμηλά ποσοστά.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ESG

8. Επιπτώσεις στην βιομηχανική ανάπτυξη

Ο Γιασεμίδης προειδοποιεί ότι η συμφωνία μπορεί να επιβραδύνει τον ευρωπαϊκό βιομηχανικό τομέα, ιδίως σε χώρες με ισχυρή εξαγωγική δραστηριότητα, υπονομεύοντας τη δημοσιονομική ευελιξία.

9. Κάλυψη νομικών κενών και αναθεώρηση νόμου

Στις ΗΠΑ, το Δικαστήριο εμπορίου ακυρώνει ορισμένους «Liberation Day» δασμούς ως υπερβολικούς και μηχανισμούς αυθαίρετης εκτελεστικής εξουσίας, θέτοντας νέους περιορισμούς στη μονομερή επιβολή δασμών.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ, ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ ΚΑΙ ΕΣΤΙΑΣΗ

10. Η ανάγκη νέων ευρωπαϊκών πολιτικών εργαλείων

Ο οικονομολόγος Γιασεμίδης καταλήγει πως η Ένωση χρειάζεται νέα εργαλεία και θεσμικές καινοτομίες για να διαπραγματεύεται ως ισότιμος εταίρος — όχι με όρους ετεροβαρείς και μονομερείς.

Ουσιαστικά, η εμπορική συμφωνία ΕΕ‑ΗΠΑ που επετεύχθη λόγω της απειλής «καταστροφικών 30% δασμών» περιορίζει βραχυπρόθεσμα την αβεβαιότητα, αλλά ταυτόχρονα δημιουργεί σημαντικούς δομικούς κινδύνους για την ευρωπαϊκή οικονομία, τη βιομηχανία και τη γεωστρατηγική της αυτονομία.