Deepfakes, Προπαγάνδα και Κυβερνοεπιθέσεις: Η Σκοτεινή Πλευρά της Τεχνητής Νοημοσύνης

Η ταχύτατη εξάπλωση της τεχνητής νοημοσύνης τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει ριζικά την οικονομία, την εργασία και την καθημερινότητα. Παράλληλα όμως, διεθνείς οργανισμοί ασφαλείας και ερευνητικά κέντρα κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου: οι ίδιες τεχνολογίες που ενισχύουν την παραγωγικότητα μπορούν να αξιοποιηθούν και για κακόβουλους σκοπούς. Η λεγόμενη «σκοτεινή χρήση» της AI αποκτά πλέον συστηματικά χαρακτηριστικά, επηρεάζοντας την ασφάλεια, την ενημέρωση και τη δημοκρατική σταθερότητα.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη ως Εργαλείο Προπαγάνδας 

Ένα από τα πιο ανησυχητικά πεδία είναι η χρήση της AI για την παραγωγή προπαγανδιστικού υλικού. Σύμφωνα με αναλύσεις διεθνών οργανισμών παρακολούθησης της παραπληροφόρησης, ομάδες με εξτρεμιστική ιδεολογία πειραματίζονται ήδη με εργαλεία που επιτρέπουν τη μαζική δημιουργία εικόνων, βίντεο και κειμένων. Το χαμηλό κόστος και η ευκολία χρήσης καθιστούν τις τεχνολογίες αυτές ιδιαίτερα ελκυστικές, ακόμη και για μικρές ή αποκεντρωμένες ομάδες.

Η χρήση συνθετικού περιεχομένου επιτρέπει τη δημιουργία αφηγήσεων υψηλής συναισθηματικής φόρτισης, οι οποίες μπορούν να διαδοθούν ταχύτατα μέσω κοινωνικών δικτύων, επηρεάζοντας κοινά πέρα από γεωγραφικά σύνορα.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ

Deepfakes και Χειραγώγηση της Πραγματικότητας 

Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η εξάπλωση των deepfakes — ρεαλιστικών ψεύτικων βίντεο ή ηχητικών αποσπασμάτων που μιμούνται υπαρκτά πρόσωπα. Η τεχνολογία αυτή έχει ήδη χρησιμοποιηθεί σε περιστατικά παραπληροφόρησης, εκβιασμών και πολιτικής χειραγώγησης.

Ειδικοί επισημαίνουν ότι σε περιόδους κρίσεων ή συγκρούσεων, τέτοιου είδους υλικό μπορεί να προκαλέσει σύγχυση, φόβο ή κοινωνικό διχασμό. Το πρόβλημα επιτείνεται από το γεγονός ότι πολλοί πολίτες δυσκολεύονται να διακρίνουν το αυθεντικό από το τεχνητό, ειδικά όταν το περιεχόμενο διαδίδεται μέσω κοινωνικών δικτύων με μεγάλη ταχύτητα.

Κυβερνοεπιθέσεις με «Έξυπνα» Εργαλεία 

Η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιείται επίσης για την ενίσχυση κυβερνοεπιθέσεων. Αυτοματοποιημένα εργαλεία μπορούν να δημιουργούν πειστικά μηνύματα ηλεκτρονικού «ψαρέματος», να μεταφράζουν περιεχόμενο σε πολλές γλώσσες ή να προσαρμόζουν επιθέσεις σε διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα. Αυτό αυξάνει σημαντικά την αποτελεσματικότητα των επιθέσεων και μειώνει τον χρόνο προετοιμασίας.

Αναλυτές κυβερνοασφάλειας σημειώνουν ότι, παρότι οι πιο εξελιγμένες εφαρμογές παραμένουν προς το παρόν στα χέρια κρατικών δρώντων, το χάσμα μειώνεται σταδιακά. Η πρόσβαση σε ισχυρά μοντέλα και αυτοματοποιημένα εργαλεία καθιστά ευκολότερη τη δράση και για μη κρατικούς παράγοντες.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ

Από την Παραπληροφόρηση στην Υβριδική Απειλή 

Σε διεθνές επίπεδο, παρατηρείται ότι η τεχνητή νοημοσύνη ενσωματώνεται πλέον σε ευρύτερες υβριδικές στρατηγικές, όπου συνδυάζονται ψηφιακές επιθέσεις, ψυχολογικές επιχειρήσεις και παραπληροφόρηση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ψεύτικο οπτικοακουστικό υλικό έχει χρησιμοποιηθεί για να ενισχύσει αφηγήσεις γύρω από συγκρούσεις ή να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη στους θεσμούς.

Παράλληλα, διεθνείς οργανισμοί επισημαίνουν τον θεωρητικό –προς το παρόν– κίνδυνο αξιοποίησης της AI σε πιο σύνθετους τομείς, όπως η υποστήριξη χημικών ή βιολογικών επιθέσεων μέσω αυτοματοποίησης γνώσης. Αν και τέτοια σενάρια παραμένουν περιορισμένα, περιλαμβάνονται πλέον στις επίσημες αξιολογήσεις κινδύνου.

Πολιτικές Απαντήσεις και Ρόλος των Οργανισμών 

Απέναντι σε αυτές τις προκλήσεις, κυβερνήσεις και θεσμοί προωθούν νέες πολιτικές εποπτείας. Στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη εξετάζονται μηχανισμοί συνεργασίας με εταιρείες τεχνολογίας για έγκαιρη ανίχνευση κακόβουλων χρήσεων, αξιολόγηση κινδύνων και υποχρεωτικές δικλίδες ασφαλείας. Παράλληλα, αναδεικνύεται η ανάγκη για εκπαίδευση επαγγελματιών σε θέματα ψηφιακής ανθεκτικότητας και κριτικής αξιολόγησης πληροφοριών.

Για οργανισμούς και επιχειρήσεις, η πρόκληση δεν είναι μόνο τεχνική αλλά και στρατηγική: η υπεύθυνη χρήση της AI απαιτεί σαφή πλαίσια, πολιτικές διαχείρισης κινδύνου και καλλιέργεια ψηφιακής επίγνωσης στο ανθρώπινο δυναμικό.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ, ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ

Ένα Ζήτημα που Αφορά Όλους 

Η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι εγγενώς απειλή· είναι εργαλείο. Ωστόσο, όπως δείχνουν οι διεθνείς εξελίξεις, η κατάχρησή της μπορεί να ενισχύσει φαινόμενα παραπληροφόρησης, κυβερνοεγκλήματος και κοινωνικής αποσταθεροποίησης. Η πρόκληση για κράτη, οργανισμούς και πολίτες είναι να αξιοποιήσουν τις δυνατότητές της, χωρίς να αγνοούν τις σκοτεινές της πλευρές.