Απάτες Τέλος: Η Τεχνητή Νοημοσύνη Γίνεται ο Νέος Φύλακας του Καταναλωτή

Η τεχνητή νοημοσύνη δεν αλλάζει μόνο τον τρόπο που δουλεύουμε ή επικοινωνούμε — αλλά και τον τρόπο που ψωνίζουμε, διαπραγματευόμαστε και λαμβάνουμε αποφάσεις. Από τις αγορές μεταχειρισμένων αυτοκινήτων έως τις τραπεζικές υπηρεσίες και τη φροντίδα υγείας, τα νέα εργαλεία ΤΝ φέρνουν διαφάνεια σε αγορές που για δεκαετίες χαρακτηρίζονταν από παραπληροφόρηση, υπερκοστολόγηση και αδικία εις βάρος των καταναλωτών.

Όπως παρατηρεί ο Economist, η τεχνητή νοημοσύνη τείνει να εξαλείψει μια από τις πιο βαθιά ριζωμένες στρεβλώσεις του καπιταλισμού: τα πληροφοριακά πλεονεκτήματα που κατέχουν οι πωλητές έναντι των πελατών τους. Όταν ο καθένας έχει στη διάθεσή του ένα «έξυπνο» εργαλείο που γνωρίζει τα δεδομένα της αγοράς, οι ευκαιρίες εξαπάτησης μειώνονται, και η οικονομία γίνεται πιο αποδοτική και πιο δίκαιη.

Από τα ψεύτικα ζύγια στην εποχή των chatbots

Η παραπληροφόρηση στις συναλλαγές δεν είναι νέο φαινόμενο. Από τη μεσαιωνική εποχή μέχρι σήμερα, οι πωλητές πάντοτε διέθεταν περισσότερη γνώση για το προϊόν από τον αγοραστή. Ο νομπελίστας οικονομολόγος George Akerlof περιέγραψε αυτή τη δυναμική στο περίφημο άρθρο του “The Market for Lemons”, όπου ανέλυσε γιατί οι κακές πρακτικές εκτοπίζουν τους έντιμους πωλητές και οδηγούν σε πτώση της ποιότητας στην αγορά.

Το διαδίκτυο, βεβαίως, υπήρξε το πρώτο μεγάλο «όπλο» του καταναλωτή: ιστοσελίδες όπως το Tripadvisor, το Uber ή το Carfax μείωσαν σημαντικά τα περιθώρια εξαπάτησης. Όμως η τεχνητή νοημοσύνη πάει ένα βήμα παραπέρα: δεν προσφέρει απλώς πληροφορίες, αλλά αναλύει και διαπραγματεύεται εκ μέρους του χρήστη.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ MARKETING, ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΠΕΛΑΤΩΝ

Το Chatbot που Διαπραγματεύεται για Σένα

Νέες εφαρμογές όπως η CarEdge χρησιμοποιούν αλγορίθμους ΤΝ για να παζαρεύουν με αντιπροσωπείες αυτοκινήτων, πετυχαίνοντας καλύτερες τιμές και όρους. Αντίστοιχα, η Pruvo παρακολουθεί online κρατήσεις ξενοδοχείων και τις επαναδιαπραγματεύεται αυτόματα όταν μειωθεί η τιμή. Στον νομικό τομέα, η πλειοψηφία των χρηστών δηλώνει πως θα εμπιστευόταν την Τεχνητή Νοημοσύνη για βασικές νομικές συμβουλές — πρακτική που ήδη εφαρμόζεται μέσω εργαλείων όπως το ChatGPT και το Claude.

Μια έρευνα του Πανεπιστημίου Στάνφορντ έδειξε ότι οι καταναλωτές που χρησιμοποιούν ΤΝ για να συντάξουν οικονομικές καταγγελίες είχαν 20% περισσότερες πιθανότητες να δικαιωθούν σε σχέση με όσους ενεργούσαν μόνοι τους. Το εύρημα αυτό δείχνει τη δύναμη των «ψηφιακών συνηγόρων» στην προστασία του πολίτη από αθέμιτες πρακτικές.

Πώς Καταρρέει η «Οικονομία της Απάτης»

Σύμφωνα με μελέτη της βρετανικής κυβέρνησης, οι πολίτες χάνουν κάθε χρόνο έως και 2,5% του ΑΕΠ αγοράζοντας κακής ποιότητας προϊόντα ή υπηρεσίες. Παράλληλα, έρευνες στις ΗΠΑ δείχνουν ότι καταναλωτές στεγαστικών δανείων έχαναν κατά μέσο όρο 1.000 δολάρια επειδή δεν γνώριζαν να συγκρίνουν σωστά τις προσφορές. Η τεχνητή νοημοσύνη έχει τη δυνατότητα να μειώσει αυτές τις απώλειες δραματικά, προσφέροντας αντικειμενική, άμεση και εξατομικευμένη πληροφόρηση.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ, ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ

Οι καταναλωτές πλέον μπορούν να ζητούν βοήθεια από την ΤΝ για να αξιολογούν ιατρικές επιλογές, να εντοπίζουν παραπλανητικά σημεία σε συμβόλαια ή να συγκρίνουν τις καλύτερες τιμές για προϊόντα. Έτσι, οι επιχειρήσεις που βασίζονταν στην άγνοια του πελάτη χάνουν σταδιακά το πλεονέκτημά τους.

Οι Νέες Προκλήσεις

Ωστόσο, η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι πανάκεια. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι οι ίδιες οι εταιρείες ενδέχεται να χρησιμοποιήσουν αντίρροπα συστήματα ΤΝ για να διατηρήσουν το πάνω χέρι στις διαπραγματεύσεις. Ήδη, πολλές περιγραφές προϊόντων στις μεγάλες πλατφόρμες είναι δημιουργίες αλγορίθμων, σχεδιασμένες να επηρεάζουν υποσυνείδητα τις αποφάσεις των αγοραστών.

Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια νέα ισορροπία: «bot εναντίον bot», όπου και οι δύο πλευρές –καταναλωτής και πωλητής– θα χρησιμοποιούν τη δική τους τεχνητή νοημοσύνη. Ίσως στο μέλλον χρειαστούν ανεξάρτητα “διαιτητικά” συστήματα ΤΝ, στα οποία θα καταφεύγουν οι δύο πλευρές για δίκαιη επίλυση διαφορών.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ

Η Νέα Εποχή της Διαφάνειας

Παρά τους κινδύνους, το γενικό πρόσημο είναι θετικό. Η τεχνητή νοημοσύνη δεν «καταργεί» απλώς την απάτη — μετατρέπει τον ανενημέρωτο καταναλωτή σε ενεργό και ισότιμο συμμετέχοντα στην αγορά. Οι διαφορές πληροφόρησης που χαρακτήριζαν τις συναλλαγές για αιώνες περιορίζονται.

Αν, όπως προέβλεπε ο Jeff Bezos πριν από σχεδόν δύο δεκαετίες, «η τελειότητα της πληροφόρησης βρίσκεται σε άνοδο», τότε η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι το μέσο που θα την ολοκληρώσει. Και μαζί της, ίσως τελικά να δούμε μια πιο έντιμη, αποτελεσματική και διαφανή οικονομία, όπου ο καλύτερα πληροφορημένος, όχι ο πιο πονηρός, είναι αυτός που κερδίζει.