23 Ιουνίου: Ημέρα Μαρτύρων Δημοσίου Συμφέροντος: Το θάρρος που θωρακίζει τη Δημοκρατία

Η 23η Ιουνίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα Μαρτύρων Δημοσίου Συμφέροντος, αφιερωμένη στα άτομα που, συχνά με κίνδυνο για την καριέρα, τη φήμη ή ακόμα και την ασφάλειά τους, τολμούν να αποκαλύψουν αθέμιτες πρακτικές, παρανομίες ή παραβιάσεις του νόμου, θέτοντας πάνω απ’ όλα το κοινό καλό.

Οι μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος (γνωστοί διεθνώς ως whistleblowers) είναι πρόσωπα που αναλαμβάνουν να φέρουν στο φως πληροφορίες για πράξεις διαφθοράς, κατασπατάλησης δημοσίου χρήματος, κατάχρησης εξουσίας, ή σοβαρών παραβιάσεων δικαιωμάτων. Οι καταγγελίες τους έχουν συχνά οδηγήσει σε αποκαλύψεις-σταθμούς, από την επαναφορά δημόσιων πόρων μέχρι την απονομή ευθυνών σε υψηλά ιστάμενα πρόσωπα. Χάρη στις πράξεις τους, έχουν προωθηθεί μεταρρυθμίσεις, έχουν διασωθεί θεσμοί και έχει αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών στο κράτος δικαίου.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνώρισε επισήμως τη σημασία αυτής της προσφοράς με την Οδηγία 2019/1937, καθιερώνοντας ένα κοινό νομικό πλαίσιο για την προστασία των μαρτύρων. Η Κύπρος, ακολουθώντας την Οδηγία, θέσπισε τον Νόμο 6(Ι)/2022, ο οποίος προβλέπει μεταξύ άλλων τη δυνατότητα εμπιστευτικής ή ανώνυμης καταγγελίας, προστασία από αντίποινα και πρόσβαση σε ένδικα μέσα. Ο νόμος αυτός αποτελεί σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της διασφάλισης ενός περιβάλλοντος στο οποίο οι καταγγέλλοντες νιώθουν ασφαλείς και ενδυναμωμένοι.

Ωστόσο, η ύπαρξη του νόμου δεν αρκεί. Απαιτείται ευρύτερη καλλιέργεια κουλτούρας διαφάνειας, όπου το θάρρος επιβραβεύεται και η ακεραιότητα αναγνωρίζεται. Οι θεσμοί — από τη δημόσια διοίκηση μέχρι τον ιδιωτικό τομέα και την κοινωνία των πολιτών — οφείλουν να αναλάβουν ενεργό ρόλο στην ευαισθητοποίηση του κοινού, στην εκπαίδευση των εργαζομένων και στην εφαρμογή πρακτικών προστασίας μαρτύρων.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΑ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Η σιωπή απέναντι στη διαφθορά δεν είναι ουδέτερη στάση· είναι συνενοχή. Γι’ αυτό, η κοινωνία οφείλει όχι μόνο να προστατεύει τους μάρτυρες, αλλά να τους τιμά. Διότι χωρίς αυτούς, πολλές από τις πιο σκοτεινές πτυχές της εξουσίας δεν θα έβγαιναν ποτέ στο φως.

Η Παγκόσμια Ημέρα Μαρτύρων Δημοσίου Συμφέροντος μας υπενθυμίζει ότι η δημοκρατία δεν είναι αυτονόητη. Χτίζεται καθημερινά μέσα από πράξεις θάρρους, ειλικρίνειας και προσήλωσης στο κοινό καλό. Οι μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος είναι οι αφανείς φρουροί της. Ας τους στηρίξουμε.